Wykres z dwiema osiami Y w OpenOffice

Czasem chcemy przedstawić na jednym grafie wykresy w dwóch skalach (przykładowo wzrost i waga – tak sobie strzeliłem) – tj. takie, których wartości zawierają się w różnych zakresach.

Okazuje się, że istnieje bardzo prosty „trick” pozwalający to osiągnąć.

Po utworzeniu wykresu należy po prostu klikać po kolei prawym przyciskiem myszy na tych liniach danych które są w innej skali, wybrać „Formatuj serie danych...” a następnie w zakładce „Opcje” w opcji „Wyrównaj serię danych do” wybrać „Pomocnicza oś Y”.

Tytuł drugiej osi oraz jej skalę możemy ustawić dokładnie tak samo jak pierwszej osi Y.

Tutaj link do tutorialu w necie (po angielsku). Najważniejszy krok (to o czym pisałem) to część 4. Całą resztę można spokojnie ominąć, jeśli wie się coś niecoś o tworzeniu wykresów w OpenOffice.

Myślę też, że w innych arkuszach równie łatwo jest to zrobić (próbowałem w Googlowskich – porażka, ale tak, da się łatwo zrobić drugą oś Y).

Wykres pudełkowy w OpenOffice

Posługuję się programem OpenOffice i czasem bawię się w robienie różnych statystyk (na własny użytek). Ostatnio chciałem zrobić wykres pewnych danych w postaci tzw. wykresu pudełkowego (o tym co to jest nie będę tutaj mówił, zamiast tego odsyłam do linków pod artykułem).

Niestety OpenOffice nie umożliwia wykonania tego rodzaju wykresu (a przynajmniej moja wersja – nie znalazłem też w internecie informacji o tym, czy nowsze wersje OpenOffice lub LibreOffice to potrafią). Na szczęście pomysłowość ludzka nie zna granic i znalazłem na Youtube mały tutorial (link niżej) o tym, jak zrobić taki wykres w bardzo prosty sposób, bez konieczności instalowania żadnych rozszerzeń.

Nie widzę sensu w zbytnim wysilaniu się na oryginalność, więc wiele rzeczy przedstawię dokładnie tak jak na filmiku. Dokonam tylko paru modyfikacji dla własnej wygody późniejszego korzystania z tej „notatki”. Dodatkowo zakładam, że jeśli ktoś znajdzie mój poradnik i będzie chciał z niego skorzystać to posiada chociaż minimalne doświadczenie w pracy z arkuszami kalkulacyjnymi, w związku z czym wiele kroków przedstawione będzie skrótowo. A więc do rzeczy:

Stare skróty dni tygodnia

Jak długo pamiętam, dni tygodnia skracało się w następujący sposób:

Pn, Wt, Śr, Cz, Pt, So, N

Był to zapis krótki i elegancki, ceniony przez każdego, kto musiał używać różnego rodzaju tabelek z datami (czy to w arkuszu kalkulacyjnym, czy na papierze, czy jeszcze gdzieś indziej).

Kilka lat temu, wraz z aktualizacją OpenOffice'a dowiedziałem się, że jest to sposób błędny (Wg kogo? Nie udało mi się dowiedzieć – mogę się jedynie domyślać, że chodzi o Radę Języka Polskiego lub inny podobny organ). Od jak dawna był to sposób niepoprawny? Tego nie wiem. Nowe, prawidłowe (i najwyraźniej jedynie słuszne ) skróty dni tygodnia wyglądają w taki sposób:

pon., wt., śr., czw., pt., sob., niedz.

Są one brzydkie i nieczytelne – małe literkowe potworki, co potwierdzi pewnie każdy, kto musi bawić się z datami (jak przykładowo we wspomnianych wyżej arkuszach kalkulacyjnych).

Niestety arkusze nie udostępniają nawet opcjonalnego powrotu do starej pisowni. Więc powrotu do eleganckiego zapisu daty z dniem tygodnia niestety już nie ma .

Jedyny sposób, aby to obejść (nie bawiąc się w ręczne wpisywanie, co jest pozbawione sensu na dłuższą metę), to zastosować tablicę konwertującą. Jest to jednak sam w sobie sposób bardzo nieelegancki. No cóż...

Jeśli jednak komuś na tym bardzo zależy i może w arkuszu poświęcić jedną linijkę/kolumnę, to można to zrobić w bardzo prosty sposób:

Ilustracja metody uzyskiwania skrótów dni tygodnia.
Wykonane przeze mnie przy pomocy programów OpenOffice i Gimp.

Powyższy obrazek powinien bez zbędnych słów wyjaśniać wszystko - gwoli jasności powiem jedynie, że użyłem parametru typ DZIEŃ.TYG() numer 3, żeby liczyć od 0. Dla typów 1 i 2 musielibyśmy zacząć liczyć od komórki przed listą skrótów (B2), dla typu 1 dodatkowo lista musiałaby się zaczynać od niedzieli.

Także jeśli lista znajdowałaby się w kolumnie musielibyśmy zamienić miejscami parametry wiersze i kolumny funkcji PRZESUNIĘCIE().

Przesunięcie (OpenOffice)

Poprzednio pisałem o funkcji ADR.POŚR(), która umożliwiała mi parametryzację zakresów. Jak już wspomniałem ostatnim razem, to samo umożliwia funkcja PRZESUNIĘCIE(), jednak robi to w o wiele prostszy sposób. Składnia dla tej funkcji wygląda następująco:

PRZESUNIĘCIE( Odwołanie; Wiersze; Kolumny; Wysokość; Szerokość )

Funkcja zwraca zakres (może być to obszar dwuwymiarowy lub jednowymiarowy, albo po prostu pojedyncza komórka).

• Odwołanie - to adres komórki, względem której będziemy podawać zakres. Jeśli jako odwołanie podamy zakres, wtedy:
  a) jeśli nie podamy Wysokości ani Szerokości, funkcja zwraca zakres o tym samym rozmiarze ale którego początek będzie przesunięty o zadaną ilość Wierszy i Kolumn;
  b) jeśli podamy Szerokość i Wysokość, funkcja zwróci zakres o zadanym rozmiarze obliczony względem lewego-górnego rogu zadanego zakresu
• Wiersze; Kolumny - to względny adres lewego-górnego rogu zakresu;
• Wysokość; Szerokość – to rozmiar zwracanego zakresu (Opcjonalny. Jeśli nie podamy żadnej wartości, rozmiar zakresu się nie zmieni - tj. dla pojedynczej komórki wyniesie on 1).

Ilustracja działania funkcji PRZESUNIĘCIE().
Wykonane przeze mnie za pomocą programów OpenOffice oraz GIMP.

Jak łatwo można się domyśleć, obliczony zakres musi zawierać się w arkuszu kalkulacyjnym (tj. lewy-górny róg nie może mieć współrzędnych mniejszych niż 1).

Adres pośredni (OpenOffice)

Czasem, gdy bawię się różnymi statystykami, chciałbym zmienić przykładowo zakres danych, z których obliczana jest średnia. Nie jest to jakiś wielki problem, ale gdy odpowiednich formuł jest więcej sprawa staje się trochę pracochłonna. Przydałaby się wtedy możliwość jakiejś parametryzacji przekazywanych do funkcji adresów.

Niestety z tego co mi wiadomo, OpenOffice nie przewiduje takiej możliwości – nie bezpośrednio w każdym bądź razie. Na szczęście posiada on bardzo przydatną funkcję:

ADR.POŚR( Odwołanie )

Funkcja ta posiada jeszcze jeden parametr, jest on jednak opcjonalny i jest całkowicie nieistotny.

Funkcja jest bardzo prosta w użyciu: jako odwołanie podajemy jej po prostu ciąg tekstowy który jest adresem komórki. Zwracany jest adres komórki. Przykład:

ADR.POŚR(”A1”)

Funkcja zwróci adres A1. Jeśli wpiszemy ją bezpośrednio w komórkę, to tak jakbyśmy wpisali '=A1' czyli w tym przypadku rezultat będzie zawartością komórki A1 (np. jakąś liczbą).

Własne funkcje w Open Office Calc

W arkuszu kalkulacyjnym OpenOffice Calc używa się często funkcji typu SUMA().

Okazuje się, że można w prosty sposób napisać sobie własne funkcje, jeśli uważamy, że wykonanie pewnych obliczeń za pomocą standardowych funkcji będzie zbyt skomplikowane.